بهار آغاز خواهد شد و همراه با آن سال جدید نیز از راه خواهد رسید. عید نوروز از زمان حکومت کوروش کبیر بر ایران باستان، در این کشور جشن گرفته شده است. نوروز که یک سنت ۳۵۰۰ ساله ایرانی است، درواقع پایکوبی برای بیدار شدن طبیعت از خواب طولانی زمستانی است، تمام ملتها دارای منشأ ایرانی که مبانی زبان و تاریخ آنها از نکات مشترکی برخوردار است نوروز را جشن می گیرند. این ملتها عبارتند از ایرانی ها، تاجیک ها، آذربایجانی ها، کردها، افغان ها، بلوچ ها و بخشی از هندی های دارای ریشه ایرانی.
«نو» در زبان پارسی به معنای جدید و روز به معنای آغاز روشنایی پس از شب است. بنابراین، نوروز در کلام به معنای «روز جدید» است. نوروز در اولین روزبهار که طول روز و شب مساوی است اتفاق می افتد. آنجا تقویم ایرانیان نه براساس تقسیم بندی های قراردادی بلکه بر مبنای حوادث طبیعی تنظیم شده است، نوروز همیشه در یک زمان معین می آید و سال همیشه در یک وقت مشخص تغییر می کند. این بدان معناست که تمام ایرانیان در هر کجای جهان که باشند همزمان و در یک لحظه معین آغاز سال جدید را جشن می گیرند.

** تاریخچه نوروز، روح بقا

عصاره نوروز عبارت است از نوشدن طبیعت. ایرانیان برای بیش از سه هزارسال ، آغاز بهار را جشن گرفته اند و این بخشی از سنت هایی است که از زرتشت به جای مانده است. آیین زرتشت اولین آیین تاریخ جهان است که مفاهیمی چون خدای واحد، جهنم، بهشت، ظهور عیسی مسیح و عقوبت گناهان را ترویج کرد. این مفاهیم در دین اسلام نیز از جایگاه بسیار بالایی برخوردار هستند. زرتشتیان دوره های طبیعت، مانند تغییر فصل ها را طی جشن های باشکوه ارج می نهادند.

منشأ نوروز به قرن ۱۲ قبل از میلاد بازمی گردد. در آن زمان جمشید پادشاه اسطوره ای ایران، جشن آغاز بهار را نوروز نام نهاد و آن را رسماً جشن ملی اعلام کرد. کهن ترین یافته های باستان شناسی درباره نوروز به دوران هخامنشیان در ۲۵۰۰ سال پیش متعلق می باشند. دیوارهای تخت جمشید نیز بسیاری تصاویر حک شده بر سنگ که آیین های مختلف جشن نوروز را نشان می دهند برخود دارند.
در طول تاریخ، ایران روزهای بسیاری از جنگ، سختی، تجزیه و هجوم های فرهنگی را به خود دیده است و در تمام طول این دوران، نوروز عاملی برای متحدشدن تمام ایرانیان بوده است تا از فرهنگ ملی خود پاسداری کرده و از دستاوردهای علمی و اجتماعی خود محافظت نمایند و درست به همین دلیل است که مهاجمان بیگانه و نیروهای ضد فرهنگ ایرانی همواره دشمنی عظیمی را نسبت به نوروز بروز داده اند. اسکندر کبیر و بعدها حاکمان غرب و مغول تلاش کردند تا نوروز را از بین برده و یا ممنوع کنند. اما جشن نوروز که ریشه عمیقی در فرهنگ غنی ایران دارد، تاکنون زنده مانده است زیرا نوروز ارج نهادن به خود زندگی است.

** آیین های نوروز: پرمعنی و سرگرم کننده

آیین های نوروز از زمان زرتشت تاکنون، در طول تعطیلات نوروز تمام اعضای خانواده را دور هم جمع کرده است. تعطیلات نوروز در گذشته ۳۱ روز بود. امروزه، ایرانیان تعطیلات نوروز را در ۱۳ روز جشن می گیرند و آیین ها نیز کمی تفاوت کرده اند.

** چهارشنبه سوری

یکی از آیین های نمادین نوروز در آخرین چهارشنبه سال به هنگام شب اتفاق می افتد. ایرانی ها برای اعلام شکرانه خود را برای نعمت هایی که در طول سال دریافت کرده اند دور هم جمع شده و برای روزهای باقیمانده سال برای هم شادی و سلامت آرزو می کنند. آنها هیزم و خار را روی هم انباشته می کنند و آتشی درست می کنند و سپس یکی یکی از روی آتش پریده و می خوانند «زردی من از تو، سرخی تو از من». زرتشتیان باستان عقیده داشتند که ارواح مردگان هرخانواده در آخرین روزهای سال به خانه خود بازگشته و به خانواده خود سر می زنند. بنابراین آتش روشن می کردند تا آنها را راهنمایی کنند ، از آمدن آنها شادی کرده و به پایکوبی می پرداختند. قاشق زنی سنت دیگر چهارشنبه سوری است که در آن افراد جوان به در خانه های همسایگان برای دریافت عیدی و هدیه مراجعه می کنند. همچنین ایرانیان باستان، دراین روز آش رشته می پختند . رشته های درون آش نمادی از مشکلات زندگی بودند که اکنون حل شده واز بین می رفتند. سنت دیگر ، صرف آجیل است.

** خانه تکانی

زرتشتیان اعتقاد داشتند که به هنگام نوروز فرشتگان حامی هرخانواده ، به خانه آنها می آیند، بنابراین سعی می کردند خانه را کاملاً تمیز کنند تا نهایت احترام را نسبت به آنها به جا بیاورند. همچنین تمام اعضای خانواده، بخصوص کودکان، سعی می کنند برای این مهمانی مهم حداقل یک تکه لباس نو تهیه کنند.

** دید و بازدید

نوروز زمان تجدید دوستی ها و روابط فامیلی است . خانواده ها در طول تعطیلات نوروز به خانه هم می روند و دراین میان بزرگان فامیل و پدربزرگها و مادربزرگها در صدر جدول قرار دارند. بزرگترها به کوچکترها عیدی می دهند و خانواده های ثروتمند سعی می کنند لوازم لازم برای جشن نوروز را برای خانواده های کم بضاعت فراهم کنند.

** هفت سین

درشب سال نو، خانواده های ایرانی هفت سین می چینند که حاوی مجموعه ای از نمادهای استقبال از بهار است. هفت سین حداقل باید حاوی هفت عنوان باشد که با حرف سین شروع می شوند. سبزه درسفره هفت سین نشانه حیات نو و سبزبودن. سرکه قرمز نشانه سن و عقل. سنجد نمادی از عشق. سکه زرد علامت ثروت. سیر یادآوری کننده دارو و درمان. سمنو نمادی از فراوانی و وفور و سنبل نشان دهنده زیبایی است . همچنین برسرسفره هفت سین شمع هایی روشن دربرابر آینه قرارمی دهند که نشان دهنده آینده ای روشن است . تخم مرغ رنگ شده نیز نشانه باروری است . آینه نیز نمادی از خلقت است . ماهی قرمز نشانه زندگی است . هرچندنوروز یک سنت زرتشتی است اما همه ایرانیان کلام الله مجید را جزو اساسی سفره هفت سین خود می دانند. درشب عید، در بیشتر خانه های ایرانیان ، غذای مخصوص عید یعنی سبزی پلو با ماهی تهیه می شود.

Akb@r.Hemm@ti ::: شنبه 86/3/19::: ساعت 3:55 عصر

Akb@r.Hemm@ti
در مورد خودم زیاد مهم نیست